Küresel Rekabette ‘İzmir’ Farkı

İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) Rektör Danışmanı Dr. Öğretim Üyesi Burçin Önder, hem konut hem de ticari gayrimenkul yatırımları açısından İzmir’in uzun vadeli fırsatlar sunduğunu söyledi. Hürriyet gazetesi için özel bir yazı kaleme alan Dr. Önder, İzmir’in konut piyasasındaki gelişimini gözler önüne seren önemli veriler paylaştı.

Dr. Önder, yazısında şu ifadelere yer verdi:

“İzmir'de gayrimenkul sektörü, son 40 yılda önemli değişimler geçirmiş ve büyük bir dönüşüm yaşamıştır. Bu süre zarfında, şehrin demografik yapısındaki değişiklikler, sanayi ve ticaretteki gelişmeler, turizm sektörünün büyümesi ve kentsel dönüşüm projeleri gibi faktörler, İzmir'in gayrimenkul piyasasını doğrudan etkilemiştir.

1980'ler ve 1990'lar, İzmir'de hızlı bir şehirleşmenin başladığı dönemlerdir. 1980'lerde İzmir, Türkiye'nin üçüncü büyük şehri olarak İstanbul ve Ankara'dan sonra en fazla göç alan şehirlerden biriydi. Bu hızlı nüfus artışı, şehirdeki altyapı ve konut ihtiyacını artırdı. Bunun sonucunda şehir merkezinden uzak bölgelerde yeni yerleşim yerleri ortaya çıkmaya başladı. Konak, Bornova, Karşıyaka gibi merkezi ilçeler hızla gelişirken, yeni yerleşim alanları da yayılmaya başlamıştı. 1980'ler, aynı zamanda İzmir ve çevresinin turizm açısından da geliştiği yıllardır. Özellikle Çeşme, 1980'lerden itibaren bir tatil merkezi olarak ün kazanmaya başlamıştır.

SOSYAL GELİŞİME KATKI

1990’larda İzmir, liman kenti olmasıyla ticaretin gelişmesine tanık olmuştur, bu da iş yerleri ve sanayi bölgelerinin artmasına neden olmuştur. Aliağa gibi sanayi bölgeleri 1990'larda daha da gelişmiş; İzmir'in petrokimya, rafineri ve demir-çelik sanayi kapasitesi artmıştır. Bunun yanı sıra organize sanayi bölgeleri, özellikle gıda, tekstil ve otomotiv yan sanayisi gibi sektörlerde İzmir'in ekonomik yapısında önemli yer tutmuştur. Bu dönemde İzmir’deki küçük ve orta ölçekli işletmelerin de sayısı artmış, bu işletmeler bölgenin ekonomik dinamiğinde etkili olmuştur. 1990'ların sonlarına doğru, İzmir'deki metro projeleri hız kazanmış ve şehrin toplu taşıma altyapısı gelişmeye başlamıştır. İzmir Metro A.Ş. bu dönemde kurulmuş ve 2000'lerin başında ilk hatlar hizmete girmiştir. Ayrıca, 1990’larda İzmir'deki genç nüfusun artması, üniversite ve eğitim hayatının gelişmesine katkıda bulunmuştur. Ege Üniversitesi ve Dokuz Eylül Üniversitesi gibi büyük üniversiteler bu dönemde akademik ve kültürel etkinlikleriyle İzmir’in sosyal yaşamına katkı sağlamıştır.

YATIRIMLAR OLUMLU ETKİLEDİ

2000’li yıllarda Türkiye’nin genel ekonomik büyümesi ile birlikte İzmir’de de gayrimenkul sektöründe büyük bir gelişme gözlemlenmiştir. Özellikle bu yıllarda lüks konut projeleri, rezidanslar ve alışveriş merkezleri inşa edilmeye başlanmıştır. Özellikle sahil şeridinde ve yeni gelişmekte olan bölgelerde, lüks konut projeleri büyük bir ivme kazanmıştır. Çeşme gibi turistik bölgelerde yazlık konutlar ve villa projeleri popüler hale gelmiştir. 2010'lu yıllar İzmir için kentsel dönüşüm projelerinin başladığı bir dönemdir. Özellikle eski ve riskli yapıların yıkılarak yerine yeni, deprem yönetmeliklerine uygun binaların inşa edilmesi öncelikli hedef olmuştur. Karabağlar, Bayraklı ve Buca gibi ilçelerde kentsel dönüşüm çalışmaları yoğunlaşmıştır. Bunun yanında, İzmir’in ulaşım altyapısına yapılan yatırımlar da gayrimenkul sektörüne olumlu katkıda bulunmuştur. İZBAN, metro hatları ve otoyol projeleri, ulaşım ağını genişletmiş ve konut fiyatlarını artırmıştır.

CAZİP HALE GELDİ

2020'lere gelindiğinde İzmir, gayrimenkul yatırımı açısından Türkiye’nin en cazip şehirlerinden biri haline gelmiştir. Özellikle İstanbul’dan İzmir’e doğru bir göç eğilimi başlamış, daha sakin ve düzenli bir yaşam arayışı İzmir’i cazip kılmıştır. Bununla birlikte, artan yabancı yatırımcı ilgisi de İzmir'deki gayrimenkul fiyatlarının yükselmesine neden olmuştur. Depreme dayanıklı yeni projeler, denize yakın lüks konutlar ve karma yaşam projeleri yatırımcıların ilgisini çekmeye devam etmektedir. Ayrıca, sürdürülebilir mimari ve yeşil enerjiye yönelik projeler de bu dönemde ön plana çıkmıştır.

Knight Frank’ın 2021 Global Cities Report raporu; Londra, New York, Hong Kong gibi şehirlerdeki gayrimenkul fiyatlarının İzmir ve benzeri gelişen şehirlerle karşılaştırıldığında çok daha yüksek olduğunu göstermektedir. 2021'in üçüncü çeyreğine kadar geçen bir yıl içinde ortalama fiyat artış oranı en yüksek şehir olan İzmir’de artış yüzde 34.8’dir.

DÜNYANIN DİKKATİNİ ÇEKTİ

Forbes dergisi İzmir’i son yıllarda turizm potansiyeli yüksek şehirlerden biri olarak değerlendirmiştir. İzmir'e yarım saat uzaklıktaki sahil kasabası Urla’yı daha ayrıntılı bir gastronomi deneyimi olarak ifade etmiş, artan gastronomik ününün yanı sıra, Urla aynı zamanda bir şarap üretim merkezi olduğunu öne çıkartmıştır.

İzmir, dünya genelindeki büyük şehirlerle kıyaslandığında daha uygun fiyatlı gayrimenkul sunan ve uzun vadeli yatırım potansiyeli taşıyan bir şehirdir. Özellikle ulaşım altyapısı, sahil bölgelerindeki turizm ve yazlık projeleri, kentsel dönüşüm çalışmaları ve düşük yaşam maliyeti ile İzmir, yatırımcılar için cazip bir alternatif olarak öne çıkmaktadır. Numbeo gibi yaşam maliyeti karşılaştırma siteleri, İzmir'in yaşam maliyetinin Londra, Paris, New York gibi şehirlerin çok altında olduğunu göstermektedir. İzmir'de yaşam maliyeti daha düşük olmasına rağmen, gayrimenkul yatırımları cazip getiriler sunmaktadır.

REKABET GÜCÜ ARTTI

Global Property Guide, dünya çapındaki gayrimenkul piyasalarını analiz eden ve şehirlerdeki kira getirileri, gayrimenkul fiyatları ve yatırım riskleri gibi konularda raporlar sunan bir platformdur. Global Property Guide’a göre İzmir, Türkiye’nin üçüncü büyük şehri olarak, gayrimenkul yatırımında giderek daha fazla dikkat çeken bir pazar haline gelmiştir. İzmir, sıcak Akdeniz iklimi ve artan turizm potansiyeliyle özellikle küçük daireler için yüksek getirili yatırımlar sağlamaktadır. Bu, şehirdeki gayrimenkul piyasasını güçlü kılmakta ve onu İstanbul ve Ankara gibi diğer büyük şehirlerle rekabetçi bir pozisyona getirmektedir. İzmir hem kısa vadeli kira getirisi hem de uzun vadeli değer artışı açısından yatırımcılar için cazip bir seçenektir.

Expat Exchange, İzmir'in canlı kültürü, Akdeniz yaşam tarzı ve uygun fiyatlı yaşam maliyeti sayesinde yabancılar için çekici olduğunu vurgulamaktadır. Şehir, verimli toplu taşıma sistemi ve modern olanaklarıyla hem yerel halk hem de yabancılar için konforlu bir yaşam alanı olarak öne çıkmaktadır. Bununla beraber İzmir, hem konut hem de ticari gayrimenkul yatırımları açısından uzun vadeli fırsatlar sunmaktadır. İzmir, hibrit ve uzaktan çalışma modellerine geçişten fayda sağlamaktadır. Zengin bireyler, işlerini yurt dışında yürütmeye devam ederken, kendilerini sahil bölgelerine yakın, yaşam kalitesi yüksek lokasyonlarda konumlandırma eğilimindedirler. Bu faktörler, 2024 yılında İzmir'i Avrupa ve küresel gayrimenkul yatırımları arayanlar için cazip bir seçenek olarak öne çıkarmaktadır.”